Arti abstrakt dhe politika
Roja e natës në Muzeun e Artit Amerikan në Prishtinë

26 shkurt 2024 në orën 20:00
Henrik Bariç 23, 10000 Prishtinë, Republika e Kosovës

Stacion – Qendra për Art Bashkëkohor Prishtinë dhe Muzeu i Artit Amerikan në Prishtinë kanë kënaqësinë t’ju ftojnë për leximin publik të kapitullit “Arti abstrakt dhe politika” nga katalogu “Kubizmi dhe arti abstrakt” i Alfred H. Barr Jr. botuar në vitin 1936, konceptuar në kuadër të Aktivitetit 2 të programit “Fuqizimi i Angazhimit Kulturor dhe Rritja Artistike në Kosovë – FAKRRA”.

Ngjarja është vijim i sesionit të mëparshëm të vazhdimit të leximit të njëjtit botim, i cili trajtonte afër-abstraksionet (near-abstractions) dhe abstraksionet e pastra (pure abstractions), dialektikën e artit abstrakt, afër-abstraksionet dhe titujt e tyre, si dhe artin abstrakt dhe lëndën e trajtimit. Kapitulli “Arti abstrakt dhe politika” është kontekstualizuar në vitet pas luftës së madhe dhe dekadat e njëpasnjëshme në mes të dy luftërave botërore, të cilat panë një shpërthim stilesh arti krejtësisht të ndryshme nga ato që kishin dominuar para vitit 1914.

Këto stile jo vetëm që përfaqësonin një kulturë alternative dhe “underground”, por gjithashtu e panë veten e tyre duke u integruar në lëvizjet politike dhe sisteme të cilat do të dominonin peizazhin politik global në vende si BRSS, Britania e Madhe, Franca, Italia dhe Gjermania.

Pas Luftës së Parë Botërore, bota e artit pësoi një transformim të thellë, i ndikuar thellësisht nga peizazhi kompleks politik i kohës. Bota e artit e gjeti veten të ndërthurur thellë, duke u zhvilluar në përgjigje të klimës komplekse dhe shpesh të trazuar gjeopolitike. Kjo epokë dëshmoi një zhvillim të shumëanshëm të stileve të artit, secili duke reflektuar dhe ndikuar nga ideologjitë politike mbizotëruese, haptazi dhe në mënyrë subtile. Në thelb, arti i periudhës së pas Luftës së Parë Botërore shërbeu si një pasqyrë e kompleksitetit të kohës së tij, duke reflektuar dhe duke iu përgjigjur ndërveprimit të ndërlikuar të politikës, shoqërisë dhe kulturës.

Përdorimi i artit si një mjet politik nuk ishte një shpikje e re, kjo është një metodë e politikëbërjes aq e vjetër sa vetë qytetërimi, nëse jo më e vjetër. Ajo që e bëri këtë situatë unike ishte fakti se për herë të parë në histori, arti që përmbysi normat e mëparshme të përfaqësimeve artistike po bëhej tani një stil i zakonshëm, i shtyrë përpara nga ideologjitë e fuqishme të fillimit të shekullit të 20-të, të cilat po riformësonin shoqëritë njerëzore si asnjëherë , më parë.

Qoftë futurizmi në Itali i shtyrë përpara nga ideologjia fashiste, suprematizmi në BRSS duke u përqafuar nga shteti komunist apo idetë Bauhaus të Gjermanisë së Vajmarit; secila u përdor për krijimin e një shoqërie të re në një botë të re, e cila sapo kishte dalë nga lufta më shkatërruese që kishte përjetuar deri tani. Vitet në vazhdim premtuan potencial të pakufizuar për eksperimentim dhe shprehje artistike, të mbështetura nga shtete të fuqishme me ideologji imponuese.

Ngjarja dhe kjo seri është pjesë e ushtrimeve hulumtuese dhe mësimore, pjesë e laboratorit të programit edukativ të Muzeut të Artit Amerikan në Prishtinë - Aktiviteti 2 i programit Fuqizimi i Angazhimit Kulturor dhe Rritja Artistike në Kosovë - FAKRRA.
Programi është një ndërhyrje programore e Stacion – Qendra për Art Bashkëkohor Prishtinë që bazohet në vrojtimet dhe hulumtimet e vazhdueshme të rrethanave aktuale në institucionet e pavarura, skenën e artit dhe kulturës në Kosovë dhe zhvillimet në politikat publike dhe institucionet publike, si dhe në institucionet pjesë e Ministrisë së Kulturës, Rinisë dhe Sportit.

+

(Materiali i leximit është në dispozicion në gjuhën angleze. Ngjarja është e kufizuar në 10 pjesëmarrës. Regjistrohuni për ngjarjen duke dërguar një email në info@stacion. org për të konfirmuar pjesëmarrjen tuaj)

+

Fotografia në pllakat: Kazimir Malevich, Pikturë suprematiste, 1916-1917, Muzeu i Artit Modern - MoMA
Pllakati nga DZG